Een gyrobus uit 1955, het enige overgebleven exemplaar
De gyrobus is een voorloper van de moderne elektrische autobussen. De gyrobus werd vanaf de jaren ‘40 ontwikkeld door de Zwitserse Firma Oerlikon. De eerste gyrobus werd in 1950 voorgesteld en gedemonstreerd. Gyros is het Griekse woord (γύρος) voor schijf of draaitol, wat meteen de werking van het aandrijfsysteem verklaart.
De stroom voor de gyrobus komt immers niet van een bovenleiding (zoals bij een tram of trolleybus), maar van een generator die aangedreven wordt door een vliegwiel in de bus. Dat wiel weegt maar liefst 1500 kg. Aan de haltes staat een laadpaal, waar de gyrobus een stroomafnemer met drie stangen uitklapt. Zo wordt driefasige wisselstroom afgenomen voor een elektromotor die het vliegwiel op snelheid brengt. Het vliegwiel maakt dan ongeveer 3000 omwentelingen per minuut. Wanneer de stroomafnemer opnieuw ingeklapt wordt, werkt de elektromotor als generator, aangedreven door het vliegwiel. De stroom van die generator voedt een elektromotor, die op zijn beurt de gyrobus aandrijft. Bij het remmen wordt een deel van de energie gerecupereerd om het vliegwiel weer op toeren te brengen. Het vliegwiel zelf is gemonteerd in een speciaal gasdicht omhulsel onderin de bus en is gevuld met waterstof. Zo wordt het energieverlies door wrijving geminimaliseerd.
De gyrobus is een zero-emissie voertuig, het stoot geen uitlaatgassen uit, maakt minder geluid en is veelzijdiger dan een tram omdat de gyrobus rails noch bovenleiding nodig heeft. De bus weegt echter drieduizend kilo meer dan een gewone bus en heeft mede daardoor een hoog stroomverbruik. Dat verbruik zorgt ervoor dat de volgende halte niet altijd tijdig wordt bereikt en stilvalt.
In Zwitserland reden 27 Gyrobussen tussen Yverdon-les-Bains en Grandson (4 km). 12 stuks reden in Kongo in Leopoldstad. De NMVB had 3 Gyrobussen als proef tussen 1956 en 1959 op de lijn Gent – Merelbeke.